İçindekiler
EĞİTİMCİNİN
ETKİLİ KONUŞMASI İÇİN YAPILACAKLAR
DİKSİYON NEDİR
DİKSİYONUN ÖNEMİ
Ø LANGLOİS VE
ZALES 1980’DEN BERİ YÜRÜTÜLEN ARAŞTIRMALAR ÜZERİNE YAPTIKLARI ANALİZLERİ ESAS
ALARAK BİR ETKİLİ ÖĞRETMEN PROFİLİ GELİŞTİRDİLER:
Ø CRUİCKSHANK’IN
‘ETKİLİ ÖĞRETMENİN SAHİP OLDUĞU 7 MESLEKİ BECERİLER’ ARAŞTIRMASINDA ŞÖYLE
BAHSETMİŞTİR:
Ø ARTEA YA
GÖRE ETKİLİ ÖĞRETMEN:
AMERİKAN OKUL YÖNETİCİLERİ TOPLULUĞU
1-Yönetim ve öğretim teknikleri
JENSEN VE KILEY
EĞİTİMCİNİN ETKİLİ KONUŞMASI ÜZERİNE YAPILACAKLAR
SÜREÇ TANIMLAMA FORMU
SÜRECİN AÇIKLAMASI (EK-1)
MEMNUNİYET ANKETİ
ANKET SONUÇLARI
SONUÇ
KAYNAKÇA
GİRİŞ
EĞİTİMCİNİN ETKİLİ KONUŞMASI İÇİN YAPILACAKLAR
DİKSİYON NEDİR ?
Duygu
ve düşüncelerimizi anlaşılır bir şekilde ifade etmek aynı zamanda jest, mimik
ve tonlamaları doğru yerde kullanabilmesi yani kısaca, güzel konuşama sanatına
diksiyon denir.
DİKSİYONUN ÖNEMİ
BAZI
ARAŞTIRMACILARA GÖRE ‘EĞİTİMCİNİN ETKİLİ KONUŞMASININ (DİKSİYONUNUN) ÖNEMİ’;
Ø LANGLOİS VE ZALES 1980’DEN BERİ YÜRÜTÜLEN ARAŞTIRMALAR ÜZERİNE YAPTIKLARI ANALİZLERİ ESAS ALARAK BİR ETKİLİ ÖĞRETMEN PROFİLİ GELİŞTİRDİLER:
· Dersleri
mümkün olduğunca az kesintiyle anlatırlar.
· Dikkat
dağıtıcı unsurları ortadan kaldırmaya çalışırlar.
· Konu
dışı sözlerden kaçınırlar.
· Açık,
somut bir dil ve öğrencilerin seviyesine uygun kelimeler kullanırlar, göz
iletişimi kurarlar ve destekleyici tepkilerde bulunurlar.
· Öğrencilerin
kendilerinden istenileni aldıklarından emin olmak için direkt sorular sorarlar.
· Öğrencilerin
sadece başarılarını değil, içinde bulundukları süreci de vurgulayarak överler.
Ø CRUİCKSHANK’IN ‘ETKİLİ ÖĞRETMENİN SAHİP OLDUĞU 7 MESLEKİ BECERİLER’ ARAŞTIRMASINDA ŞÖYLE BAHSETMİŞTİR:
· Öğretmen
konuşma yeteneğini geliştirmeli
· Konuşma
hızı, ses tonu ve beden diline dikkat etmeli
· Yıl boyunca tüm dersleri aynı biçimde, aynı
etkinliklerle ve monoton bir ses tonuyla anlatmak öğrenmeyi olumsuz yönde
etkiler.
· Öğrencilere gülümseme, göz iletişimi kurma, yakın
durma ve yerinde kullanıldığında kahkaha bile destek ve ilgiyi ifade eden
pekiştireçler olabilir.
Ø ARTEA YA GÖRE ETKİLİ ÖĞRETMEN:
·
Neyi niçin öğrettiğini bilir, isteklerini
öğrencilere açıkça belirtir.
·
Nasıl soru soracağını, öğrenciyi nasıl motive
edeceğini bilir.
·
Açık ve tutarlı bir iletişim ve yönetim
becerisine sahiptir.
·
Öğrencilerin kendisi hakkındaki değerlendirmelerini
dikkate alır.
·
Ders anlatırken metne mutlak anlamda bağlı
kalmaksızın konuşur.
AMERİKAN OKUL YÖNETİCİLERİ TOPLULUĞU
1-Yönetim ve öğretim teknikleri
a-Problemler yaygınlık kazanmadan çözerler
1.
Problemler
yaygınlık kazanmadan çözerler
2.
Sistematik
ve çeşitli öğretim teknikleri kullanırlar
3.
Alanlarında
bilgilidirler ve öğrencilerin ihtiyaçlarını dikkate alırlar
4.
Oldukça
esnek, istekli ve imajinatiftirler
5.
Kendi
yeteneklerine güvenirler ve öğrencileri için yüksek başarı beklentisi
geliştirirler
6.
Demokratiktirler
ve öğrencilere sıcak, şefkatli ve ilgili davranırlar
7.
Öğrencilerle
sadece sınıf içinde değil sınıf dışında da iletişim halindedirler.
Araştırmanın sonuçlarının bir kısmı bu
şekildedir.
JENSEN VE KILEY
1.
Etkili öğretmenler hem ne öğreteceklerini hem de nasıl öğreteceklerini
çok iyi bilirler.
2.
Etkili öğretmenler çok geniş bir öğretim becerisine ve bunları
uygun zamanlarda kullanabilme yeteneğine sahiptirler.
3.
Etkili öğretmenler öğrenmeyi kolaylaştıran bir tutum sergilerler.
Sıcak ve olumlu bir iklim bu öğretmenlerin sınıflarında hemen göze çarpar.
EĞİTİMCİNİN ETKİLİ KONUŞMASI ÜZERİNE YAPILACAKLAR
İletişim, insan ilişkilerinde olduğu gibi
öğretmen-öğrenci için de çok önemli bir yere sahiptir. Belki hepimiz iletişim
kurabiliyoruz fakat bir kısmımız hala iyi iletişim kurmakta güçlük çekiyor.
Bazen hitap ettiğimiz kitleye göre şekil
almamız gerekir. Ben Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği okuyan
bir öğrenciyim. İlkokul, ortaöğretim belki de lisans öğrencileriyle muhatap
olacağım. Kendimi ifade edemedikçe,
bilgilerimi karşı tarafa aktaramadığım, anlaşılamadığım sürece bilgilerimin
sadece benim için bir anlamı kalır.
Bölgeden bölgeye değişen sınıf mevcutları,
ülkemizdeki başlıca sorunlardan biridir. Küçük kasabalarda maksimim 20 kişilik
sınıflar varken, büyük şehirlerdeki 50+ kişilik sınıflarda öğrenciyi
gözlemlemek bir yana dersi anlatabilmek bile büyük başarı. Bana göre kalabalık
sınıflarda yapılabilecek en mantıklı şey öğrencileri teste tabii tutmak, yani
ders ay başında ve ay sonunda yapılacak anketler. ‘Memnuniyet Anketi’ buna
örnek olabilir. Bu sayede öğretmen onlarla daha rahat iletişim kurabilir.
Öğrenciler, düşüncelerinin önemsendiğini ve bu doğrultuda dikkate alındığını
fark edince derse olan ilgileri artmaya başlayabilir.
SES TONU
Sizlerde bilirsiniz ki tekdüze bir ses
tonuyla 40 dakika boyunca ders anlatan bir öğretmen karşısında öğrencilerin bir
kısmı ya esner ya da uyuklar. Bir
eğitimcinin karşısında görmek istediği öğrenci tablosu elbette bu değildir ve
gerçekten sinir bozucu bir durumdur.
Burada yapılması gereken, öğretmenin ses
tonunu birden yükseltmesi,
- ‘EVET,
ARKADAŞLAR!’, diyerek bu şekilde öğrencileri bir an kendine getirebilir.
BEDEN DİLİ
İnsanlar konuşmadıkları zaman
anlaşılmadıklarını düşünür. Bizi ele veren bir beden dilimiz vardır. Aslında
bir eğitimci içinde bu böyledir. Öğrenci dikkatli bir gözlemcidir. Yüzde en dikkat çekici yer gözlerdir. İki
insan arasında iletişim göz göze gelmeyle başlar. Sınıfta da öğretmen ve
öğrencilerin arasındaki iletişim göz teması ile kurulmaktadır. Bu durum,
öğrencilerin ilgisinin çekilmesi ve ders boyunca ilginin canlı tutulması
açısından yararlı olacaktır.
JEST VE MİMİK
Etkili konuşma sadece sesle olacak bir şey değildir,
göz teması ve görsel etkileşim de önemlidir.
Öğrenci öğretmenini sadece dinlemez aynı
zamanda gözlemler, bu durumda öğretmenin jest ve mimiklerini aktif olarak
kullanabilmesi gerekir.
Öğrenilmelidir ki jest ve mimik kullanımı
abartılmamalı, göz yormamalıdır. Mesela öğrencilere ders anlatırken elinize bir
kalem alıp kalemle oynarsanız dinleyenlerin dikkatini dağıtmış aynı zamanda
kendinize güvenmediğinizi karşı tarafa aksettirmiş olursunuz. Bu durum iyi bir
konuşmacının dikkat etmesi gereken bir husustur.
SÜRECİN AÇIKLAMASI (EK-1)
‘Eğitimcinin etkili konuşmasının öğrenci üzerindeki etkileri’ yle ilgili 9 soruluk bir anket hazırladım. 157 kişinin doldurmuş olduğu bu anketten çıkan sonuçlar şöyledir:
Verilerden çıkan sonuçlara göre eğitimcinin etkili konuşması şu şekilde olmalıdır;
1. Öğretmen gerektiğinde yüksek sesle ders anlatmalıdır.
2. ‘Konsantre sorunu yaşıyor musunuz?’ sorusuna verilen yanıtlar her ne kadar (118 kişi) %75.2 lik dilim ‘Bazen’ i işaretlemiş olsa da ‘Her zaman’ ı işaretleyen (36 kişi) %22.9’luk kısım göz ardı edilemez bir sonuçtur. Bu konu da ‘Derste Dikkat Dağınıklığı’ ile ilgili araştırmalar yapılmalıdır.
3. Proje konusuyla bütün olarak ilgili olan ‘Öğretmenin konuşma biçiminin derse odaklanmanızda etkisi var mı?’ sorusunda elde edilen verilere göre doğrudan ilgisi olduğunu göstermektedir.
4. Öğretmenin üslubu, bilhassa öğrencinin sorunlarıyla ilgilenirken yapıcı olması öğrencilerle olan iletişiminde önemli bir unsur olduğu anket sonucunda da belli olmuştur.
5. Anketten çıkan sonuçlar eğitimcinin jest ve mimiklerini doğru bir şekilde kullanabilmesi yönündedir.
6. Güven öğretmen ve öğrenci arasındaki önemli bağlardan biridir. Sonuçlarda zaten bu yönde çıkmıştır.
7. Çıkan verilere göre öğrencilerin büyük bir çoğunluğu (%68.8-108 kişi) ‘Hiçbir zaman’ yanıtını verirken (%33.8-53 kişi) ‘Bazen’ yanıtını vermiş, yüzdelik dilimi az bile olsa ‘Bazen’ diyen kitlenin karşısında görmek istediği öğretmen tekdüze bir ses tonuyla ders anlatması yönünde olabiliyormuş.
8. Motivasyon insanlara her zaman iyi gelir. İsteğin artmasıyla doğru orantılı olarak verimlilik ve başarı da artar.
KAYNAKÇA
´ Arthea,
J. S. (2000). In the Classroom:
Introduction to Education.
´ Cruickshank,
D. L., Bainer, D. L. & Metcalf, K. K (1995). The Act of Teaching. New York: McGraw-Hill İnc.
´ https://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0ahUKEwjXkMu5wtzJAhVBBSwKHfisBCEQFggcMAA&url=http%3A%2F%2Fefdergi.yyu.edu.tr%2Fmakaleler%2Fcilt_i%2Fmustafa_tatar.doc&usg=AFQjCNG067Y5KBY5dwN8c4YlWVE57iyjhw&sig2=H0BvJvsV1FQiaPW7U1D5cg&bvm=bv.109910813,d.bGg
´ Jensen,
R. A. & Kıley, T.J. (2000). Teaching,
Leading and Learning: Becoming Caring Professionals. Boston: Houghton
Mifflin Company.
´ Langlois,
D. E. & Zales, C. R. (1992). Anatomy of a Top Teacher. Education Digest, Vol. 57, Issue, 5.
www.globalvgw10.gobal.epnet.com.
´ Mirror,
2002, 117
Keywords: #egitim #education #egitimdeteknoloji #diksiyonegitimi #egt #desing #blog #egitim #teknoloji
Merhabalar Seda Hanım,
YanıtlaSilEtkili bir iletişim kurmanın yollarından birinin de doğru kelime seçimi olduğunu düşünüyorum. Karşımızdaki kişiyle iletişim kurarken kelimelerimizi ne kadar özenle seçersek kurduğumuz iletişim de o oranda başarılı olur. Hem günlük hayatta hem de çalışma hayatında etkili iletişim kurmak ilişkilerimizin ve işlerimizin yolunda gitmesine yardımcı olur. Bu nedenle kelimelerimizi doğru seçmeliyiz ve iletişim kurduğumuz insanları itmemeliyiz. Bazen şu kelimeleri kullanmak iletişimin gidişatını büyük oranda etkiliyor; aynen, şey, yani gibi. Örnekleri çoğaltmak mümkün. İzninizle ben de etkili iletişim kurmanın önünde engel oluşturabilecek kelimelerden oluşan yazımı okumanız için sizinle paylaşmayı isterim: http://www.ebrubektasoglu.com/yazi/kullanmamaniz-gereken-6-kelime/
güzel okumalar dilerim,
sağlıkla kalın.